Ölümlerin mevsimsel olarak kış mevsiminde artış gösterdiği ilk kez 1970’li yıllarda bilim dünyasının odağına girmiştir.Yirminci yüzyılın ilk yarısı iki dünya savaşı ve “GRİP;İnfluenza” salgınları nedeniyle kitlesel, telaşlı , çaresiz ölümlerle geçmiştir.
Pandemiden önce TV ekranları, iki bitkiyi karıştırıp çay çorba yapan, o esnada sunucunun müzik eşliğinde ritim tuttuğu danslarına katılan, çoğu en büyük ilimizin sosyetik mahallelerinde dükkan sahibi olan hekimler ile renkleniyordu.
Salgınlar bu yüzyılda söze girmek için bizi çok bekletmedi. Yüzyılın başında önceki yüzyılın en çok öldüren bulaşıcı hastalıkları olan grip, zatürre, verem gibi hastalıklara karşı zafer ilan etmiştik.
Hasta otuzlu yaşların başında, yoğun iş temposu olan bir şirket çalışanı; günde bir ya da iki kez bir saatten az olmayan sürelerle yoğun spor yapıyor. Sağlıklı görünüyor.
Geçen hafta cinsel sağlığımızı etkileyen mikroplar ile ilişkili genel bir giriş yapmış ve sorularınızın da yönlendireceği bölümlerle bu seriyi sürdüreceğimi belirtmiştim.
Korunmasız yani kondom kullanılmayan herhangi bir cinsel ilişkiyle bulaşabilen 40’dan fazla mikrop bulunmaktadır. Cinsel yolla bulaşan infeksiyonlar (CYBİ) sık ve sıklıkları giderek artan , önemli sorunlara yol açan aslında önlenilebilir ve tedavi edilebilir hastalıklardır.
Gerçekten tuhaf zamanlar. Bir yandan pandemiden çok daha kötü zamanlarla, savaşla, afetlerle kavruluyor, bir yandan hiç bir şey olmamışçasına günlük rutinimizi sürdürerek zamanı oyalamaya çalışıyoruz.
Genç bir şirket çalışanı, kreşe giden ikiz çocukları var, gözleri kıpkırmızı, mecalsiz girdi kapıdan. Elinde iki torba, birinde sayfalarca tetkik, diğerinde kutularca antibiyotik. İki hafta önce ateşi çıkmış ateşle birlikte eklem, kas ağrısı ve halsizlik olmuş.
Bu yüzyılın ilk küresel afeti olan pandemi tam dört yıldır yaz, kış bizimle. Anımsarsanız, ilk gününden itibaren pandemi başlatabilme kapasitesindeki bir virüsün artık hep bizimle kalacağını söyleyen az sayıda bilim insanından biriydim. Virüs biyolojisi, toplum sağlığı, salgın bilimi hakkında temel bilgisi olanlar zaman zaman ve doğal olarak yanılsalar bile saçmalamadılar.
Karaciğer, insan vücudundaki en büyük ve çok sayıda ilaç için metabolizmanın gerçekleştiği en önemli organdır.
English
Turkish