EN

Sağlıklı Yüzmek

SAĞLIKLI YÜZMEK 

Prof. Dr.Esin ŞENOL 

G.Ü.T.F Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı 

  • Özellikle havuz, spa gibi küçük miktarlarda suyu çok kişiyle paylaştığımız, eğlence amaçlı su temasları “sudan kaynaklanan infeksiyonlar için  önemli risktir. Vücudumuzda hangi mikroorganizma varsa, girdiğimiz suya geçmektedir. 
  • Su ile temas sonrası; mide-barsak sistemi, cilt, kulak, solunum sitemi, göz, santral sinir sistemi ve yara infeksiyonları gibi çok sayıda hastalık bulaşabilmektedir. 
  • Özellikle havuz, spalar ve kaplıcalarda çok daha küçük hacmin, çok sayıda kişiyle paylaşılması nedeniyle hastalık riskidenizlerden daha yüksektir.  

  • İnsan dışkısıyla atılan her türlü mikroorganizma, su-kaynaklı infeksiyonlara neden olabilmektedir. 
  • Hepatit A ve hepatit E gibi sarılık nedeni olan virüsler ve ishal etkeni virüsler.. 
  • Parazitler ; GiardiaCyclospora gibi aylarca süren ishallere yol açan parazitler..
  • Dizanteri ve tifo etkeni mikroorganizmalar..

Sularda bulunan etkenlerle bulaş, kişilerin yüzmesi sırasında  en çok su yutulması, bunun dışında solunum veya suyla doğrudan  temas” sonucu gerçekleşmektedir. 

Havuz, spa, deniz suları ile en çok ishal etkeni mikroorganizmalar bulaşmaktadır. Özellikle ishali olan kişilerin havuzu kullanmaları, havuzdan kaynaklanan ishallerin en önemli nedeni olmaktadır. 

 İshal olmayan bir kişide bile,  deridegörünmeyen şekilde 0.14 g kadar dışkı bulunabilmektedir.  

İshalli bir kişinin dışkısında  ise milyonlarca mikrop bulunmaktadır.  

Havuzlardaki, sürekli  filtre sistemleri ve suların dezenfeksiyonu bu olasılığı azaltmakla birlikte tamamen ortadan kaldırmamaktadır. 

Sık dışkı bulaşı ve bazı etkenlerin; örneğin sarılık etkeni hepatit virüsleri ve parazitler, klora kısmen dirençli olmaları nedeniyle, yeterli bakım yapılan havuzlar bile hastalık kaynağı olabilmektedir.  

Amerika’da, CDC (Hastalık Önleme Merkezi) tarafından yürütülen çalışma, 1995-2004 yılları arasında, belgelenmiş su-kaynaklı hastalıkların yaklaşık %60’ında iyi bakım yapılmış su teması olduğunu bildirmektedir. 

Ayrıca insan dışkısı dışında, kan gibi vücut sıvılarının bulaşma olasılığı, havuzların kanla bulaşan hastalıklar (hepatit B, hepatit C) için de kaynak olma potansiyeline yol açmaktadır. 

Su-kaynaklı etkenlerin en sık yol açtığı hastalık ishal olmakla birlikte, sarılık, menenjit, zatüreamputasyona kadar giden ciddi cilt ve yumuşak doku hastalıkları gelişebileceği de bilinmektedir.  

Ayrıca havuz dezenfeksiyonu ve ph düzeyinin sağlanmasında kullanılan kimyasal dezenfektanların fazla kullanılması da infeksiyonlardan ayrılamayan ishal, ani solunum yolu bulguları, göz iritasyonu gibi hastalıklara neden olabilmektedir. Güneşlenmek için sürdüğümüz yağlar, kremler, idrar, parfümler bu kimyasal dezenfektanlarla birleşerek kloramin denilen yan-ürünlerin oluşmasına, onlar da solunum yolu ve mukoz membran iritasyonlarına yol açabilmektedir.  

Özellikle kapalı havuzlarda, havalanma da yeterli olmadığından bu risk artmaktadır. Bu ortamlarda astım atakları bile tetiklenebilmektedir. 

Klorlamanın tüm mikroorganizmaları öldürmeye yetmediğini unutmamalıyız. 

En iyi idame edilen havuzlar bile hastalık kaynağı olabilir 

Havuzların, spaların yürütülmesinden sorumlu kurumlar ve kullanan  kişilerin riski azaltmak konusundaki en önemli sorumlulukları, riski oluşturan faktörleri bilerek gerekli önlemlerin uygulanmasıdır. 

Bu tür yerlerde, el yıkamak, çocuk bezi değiştirmek gibi donanımlar için kolay ulaşılabilir ve ayrı yerler olması gerekir. 

Havuzdan kaynaklana bu tür hastalıkların önlenmesinde yüzücülere  öneriler: 

  1. İSHALİNİZ VARKEN YÜZMEYİN 
  2. YÜZERKEN SU YUTMAYIN 
  3. YÜZME ÖNCESİ DUŞ ALMAK,  HER TUVALET SONRASI ELLERİNİZİ YIKAMAKGİBİ İYİ HİJYEN KURALLARINA UYUN  
  4. HAVUZ ,DENİZ KENARLARINDA ÇOCUK BEZİ DEĞİŞTİRMEYİN 
  5. ÖZELLİKLE ÇOCUKLAR HAVUZA GİRMEDEN  SADECE SU İLE DEĞİL SABUNLA DA YIKANMALIDIR. 
  6. ÇOCUKLAR SIK SIK TUVALETE GÖTÜRÜLMELİDİR. 
  7. AÇIK  VEYA KANAYAN YARANIZ VARKEN YÜZMEYİN…

 SICAK SULAR DAHA TEHLİKELİ  

Spa ve kaplıca gibi sıcak sularda klor gibi dezenfektanlar çabuk buharlaşabileceği içindezenfeksiyon düzeyleri daha sık kontrol edilmelidir. 

Ayrıca sıcak su, bazı yara etkeni mikroorganizmaların ve Legionella gibi ciddi zatüre etkenlerinin  kolaylıkla varlıklarını sürdürmeleri için ortam hazırlamaktadır. 

Havuz için önerilere ek olarak, 

  • Spa ve kaplıca kullanmadan mutlaka su ve sabunla duş alınmalıdır.  
  • Yarası olanlar kesinlikle  bu sulara girmemelidir. 5 yaşın altında çocuklar ve özellikle ilk 3 ayındaki gebeler bu sulara girmemelidir.  
  • Çok sayıda kişinin aynı anda bu sulara girmemesi ve suyun ısısının 400 C den sıcak olmaması önerilmektedir. 
  • Bu ortamların çok kalabalık paylaşılması sakıncalıdır. 

AÇIK SULARDA YÜZMEK  

Denizler, göller ve nehirlere insan dışkısı ile atılan mikroorganizmalar, lağım suları , hayvan atıkları, aşırı yağmur sonrası sonrası taşan suların  karışması, gene ishalli kişilerin bu sulara girmesi sonucu bulaşmaktadır. 

Bu sularda hiç dezenfeksiyon olmadığından, su yutulmaması, sel taşkınları, aşırı yağmur sonrası girilmemesi önemlidir. 

 ÖNERİLER  

  • SU-KAYNAKLI HASTALIKLAR İÇİN ÖZELLİKLE DİKKATLİ OLMASI ÖNERİLEN KİŞİLER; GEBELER,  KANSER TEDAVİSİ ALAN YA DA BAŞKA NEDENLE BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ BASKILANMIŞ KİŞİLERDİR.  
  • DIŞKI YOLU İLE BULAŞAN, ÇOCUK FELCİ  GİBİ HASTALIKLAR İÇİN AŞI SERİLERİ TAMAMLANMAMIŞ KÜÇÜK ÇOCUKLAR ÖZELLİKLE HAVUZ, SPA GİBİ ORTAMLARDA SUYA SOKULMAMALI, DENİZDE İSE SU YUTMAMALARINA DİKKAT EDİLMELİDİR. 

 HAVUZ KULLANMADAN ÖNCE 

  • HAVUZ SUYU BERRAK VE TEMİZ OLMALIDIR. 
  • HAVUZUN TABANI NET OLARAK GÖRÜLMELİDİR. 
  • KOKU OLMAMALIDIR. İYİ-KLORLANMAMIŞ BİR HAVUZDA HAFİF BİR KOKU OLABİLİR ANCAK ÇOK KUVVETLİ KİMYASAL KOKUSU
  • HAVUZUN İDAMESİNDE BİR SORUN OLDUĞUNU GÖSTERİR .
  • HAVUZ POMPA VE FİLTERELERİ SESLİ ÇALIŞIR, ÇALIŞIYORSA BU SESLERİ DUYMALISINIZ. 
  • KLOR VE PH DÜZEYLERİ GÜNDE 2 KEZ , HATTA YOĞUN KULLANILDIĞINDA DAHA SIK KONTROL EDİLMELİDİR, BUNU  HAVUZ PERSONELİNE SORARAK KONTROL EDEBİLİRSİNİZ. 
  • HAVUZ ETRAFINDA KİŞİSEL HİJYEN ÖNLEMLERİNİN UYGULANMASI KONUSUNDA UYARI LEVHALARI OLMALIDIR 
  • ÇOCUK BEZİ DEĞİŞTİRİLMESİ İÇİN AYRILMIŞ ALANLAR OLMALIDIR.
  • KİŞİSEL ÖNLEMLER KONUSUNDA KURALLARIN UYGULANDIĞI DENETLENİYOR OLMALIDIR. 

DENİZE GİRMEDEN: 

  1. AŞIRI YAĞMUR SONRASI GİRİLMEMELİ.. 
  2. DENİZ ÜZERİNDE ÇÖP, ATIKLAR, YAĞ TABAKASI VARSA GİRMEYİN.. 
  3. KANALİZASYON BORULARI YAKINDAN GEÇİYORSA GİRMEYİN..

Denizler, havuz, spa ve kaplıcalardan daha güvenli olmakla birlikte; insan dışkısının  veya hayvan atıklarının  karıştığına ilişkin şüpheniz varsa girmeyin…

tr_TRTurkish
en_USEnglish tr_TRTurkish