Sağlıklı Yüzmek
Sağlıklı Yüzmek
SAĞLIKLI YÜZMEK
Prof. Dr.Esin ŞENOL
G.Ü.T.F Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı
—
Sularda bulunan etkenlerle bulaş, kişilerin yüzmesi sırasında en çok su yutulması, bunun dışında “solunum” veya “suyla doğrudan temas” sonucu gerçekleşmektedir.
Havuz, spa, deniz suları ile en çok ishal etkeni mikroorganizmalar bulaşmaktadır. Özellikle ishali olan kişilerin havuzu kullanmaları, havuzdan kaynaklanan ishallerin en önemli nedeni olmaktadır.
İshal olmayan bir kişide bile, deride, görünmeyen şekilde 0.14 g kadar dışkı bulunabilmektedir.
İshalli bir kişinin dışkısında ise milyonlarca mikrop bulunmaktadır.
Havuzlardaki, sürekli filtre sistemleri ve suların dezenfeksiyonu bu olasılığı azaltmakla birlikte tamamen ortadan kaldırmamaktadır.
Sık dışkı bulaşı ve bazı etkenlerin; örneğin sarılık etkeni hepatit virüsleri ve parazitler, klora kısmen dirençli olmaları nedeniyle, yeterli bakım yapılan havuzlar bile hastalık kaynağı olabilmektedir.
Amerika’da, CDC (Hastalık Önleme Merkezi) tarafından yürütülen çalışma, 1995-2004 yılları arasında, belgelenmiş su-kaynaklı hastalıkların yaklaşık %60’ında iyi bakım yapılmış su teması olduğunu bildirmektedir.
Ayrıca insan dışkısı dışında, kan gibi vücut sıvılarının bulaşma olasılığı, havuzların kanla bulaşan hastalıklar (hepatit B, hepatit C) için de kaynak olma potansiyeline yol açmaktadır.
Su-kaynaklı etkenlerin en sık yol açtığı hastalık ishal olmakla birlikte, sarılık, menenjit, zatüre, amputasyona kadar giden ciddi cilt ve yumuşak doku hastalıkları gelişebileceği de bilinmektedir.
Ayrıca havuz dezenfeksiyonu ve ph düzeyinin sağlanmasında kullanılan kimyasal dezenfektanların fazla kullanılması da infeksiyonlardan ayrılamayan ishal, ani solunum yolu bulguları, göz iritasyonu gibi hastalıklara neden olabilmektedir. Güneşlenmek için sürdüğümüz yağlar, kremler, idrar, parfümler bu kimyasal dezenfektanlarla birleşerek kloramin denilen yan-ürünlerin oluşmasına, onlar da solunum yolu ve mukoz membran iritasyonlarına yol açabilmektedir.
Özellikle kapalı havuzlarda, havalanma da yeterli olmadığından bu risk artmaktadır. Bu ortamlarda astım atakları bile tetiklenebilmektedir.
Klorlamanın tüm mikroorganizmaları öldürmeye yetmediğini unutmamalıyız.
En iyi idame edilen havuzlar bile hastalık kaynağı olabilir.
Havuzların, spaların yürütülmesinden sorumlu kurumlar ve kullanan kişilerin riski azaltmak konusundaki en önemli sorumlulukları, riski oluşturan faktörleri bilerek gerekli önlemlerin uygulanmasıdır..
Bu tür yerlerde, el yıkamak, çocuk bezi değiştirmek gibi donanımlar için kolay ulaşılabilir ve ayrı yerler olması gerekir.
Havuzdan kaynaklana bu tür hastalıkların önlenmesinde yüzücülere öneriler:
SICAK SULAR DAHA TEHLİKELİ
Spa ve kaplıca gibi sıcak sularda klor gibi dezenfektanlar çabuk buharlaşabileceği için, dezenfeksiyon düzeyleri daha sık kontrol edilmelidir.
Ayrıca sıcak su, bazı yara etkeni mikroorganizmaların ve Legionella gibi ciddi zatüre etkenlerinin kolaylıkla varlıklarını sürdürmeleri için ortam hazırlamaktadır.
Havuz için önerilere ek olarak,
AÇIK SULARDA YÜZMEK
Denizler, göller ve nehirlere insan dışkısı ile atılan mikroorganizmalar, lağım suları , hayvan atıkları, aşırı yağmur sonrası sonrası taşan suların karışması, gene ishalli kişilerin bu sulara girmesi sonucu bulaşmaktadır.
Bu sularda hiç dezenfeksiyon olmadığından, su yutulmaması, sel taşkınları, aşırı yağmur sonrası girilmemesi önemlidir.
ÖNERİLER
HAVUZ KULLANMADAN ÖNCE
DENİZE GİRMEDEN:
Denizler, havuz, spa ve kaplıcalardan daha güvenli olmakla birlikte; insan dışkısının veya hayvan atıklarının karıştığına ilişkin şüpheniz varsa girmeyin…